Geometria ramy rowerowej decyduje przede wszystkim o dopasowaniu roweru do potrzeb rowerzysty. Do zajmowanej przez niego pozycji i ergonomii jazdy. Ma elementarny wpływ na stabilność, skoczność, zwrotność i prędkość. Jeśli szukasz roweru, a urodzaj przeróżnych kształtów ram Cię przytłacza to artykuł ten z całą pewnością okaże się pomocny.

Wstęp i podsumowanie za razem

Wiem wiem.. to dziwne, ale zacznę tak jakby od podsumowania. Zanim wtajemniczysz się w poniższą treść tego artykułu podstawą jest uzmysłowienie sobie czego oczekujesz od swoich dwóch kółek. Jak i przede wszystkim gdzie będzie używany twój rower. Podane poniżej aspekty są tym na co warto zwrócić uwagę ze względu na swoje osobiste preferencje. Istnieje wiele rodzajów geometrii ramy rowerowej i to nawet w konkretnym typie roweru. Dla przykładu w kolarstwie szosowym istnieją modele do jazdy rekreacyjnej i takie typowo wyścigowe, których geometria różni się od siebie diametralnie. Tyczy się to wszystkich rodzajów rowerów.

DŁUGOŚĆ RURY GÓRNEJ

Dzielimy na dwa rodzaje pomiarów. Pierwszy to to rzeczywista długość rury górnej mierzona wzdłuż. To znaczy mierzona od osi główki ramy, do osi rury podsiodłowej. Niegdyś najistotniejszy dla geometrii ramy rowerowej. Dziś nie ma już praktycznie żadnego znaczenia. Wymiar ten przestał mieć znaczenie w momencie pojawienia się sloopingu, czyli opadania górnej rury ku dołowi, w punkcie łączenia z rurą Podsiadłową. Jest to już norma w dzisiejszych czasach w praktycznie każdym rodzaju roweru.

Drugi, zdecydowanie bardziej istotny rodzaj pomiaru to efektywna długość rury górnej. Wymiar ten ma swój początek i koniec w tym samym miejscu, z tą jednak różnicą, iż przebiega po linii prostej, a nie wzdłuż rury górnej. Co ważne: jest to kluczowy wymiar ramy rowerowej, jeżeli chodzi o jazdę na siedząco.

W praktyce wygląda to tak, że rower z krótszą górną rurą będzie zwrotniejszy i łatwiej będzie nim manewrować, na przykład w ciasnych zakrętach. Natomiast rower z dłuższą górną rurą będzie zdecydowanie bardziej stabilny. Jednakże, zbyt długa górna rura oznacza, że twoja sylwetka będzie nadmiernie wyciągnięta. Zbyt krótka z kolei , oznacza dla odmiany, że będziecie ściśnięci, i wasze kolana podczas pedałowania znajdować będą się zbyt blisko kierownicy. Złoty środek to coś pomiędzy tymi wartościami. Tyczy się to zarówno rowerów szosowych, trekkingowych i górskich.

Efektywna długość rury górnej, to wymiar używany przez producentów jako rozmiarówka. Głownie dla rowerów szosowych, gravelowych i trekkingowych. Na przykład gdy producent, albo sprzedawca podaje, że rower jest w rozmiarze 56cm lub 58cm oznacza to właśnie efektywną długość rury górnej.

DŁUGOŚĆ RURY PODSIODŁOWEJ

Kolejny tracący powoli na znaczeniu wymiar, mierzony od środka osi suportu do końca rury podsiodłowej. Dawniej oznaczał rozmiar roweru, ponieważ bezpośrednio powiązany był z długością nogi rowerzysty, głownie w rowerach MTB. Wyrażony w calach na przykład: 16″, 18″, 20″, został zastąpiony literami: S, M, L. Współcześnie nie ma prawie żadnego znaczenia. Prawie, ponieważ jeżeli rura podsiodłowa jest za krótka, a rowerzysta wysoki, to sztyca może okazać się za krótka i tym samym rower za niski. Warto zwrócić uwagę również na to, że długość rury podsiodłowej określa ile sztycy będzie z niej wystawać. W rowerach, których ów sztyca wystaje nie wiele powinny być sztywniejsze podczas jazdy. Natomiast te maszyny gdzie sztycy wystaje dużo, będą bardziej elastyczne i co za tym idzie, komfort jazdy będzie lepszy. Pamiętajcie jednak, że o rozmiarze ramy i tym samym całego roweru dużo więcej mówi długość, niż wysokość.

REACH I STACK

To dwa ważne parametry przede wszystkim dla geometrii ramy rowerowej w rowerach MTB i XC.

Reach to odległość między mostkiem a osią suportu wyznaczana w poziomie. Określa, jak mocno kolarz jest wyciągnięty do przodu, kiedy stoi w korbach. Jest to taki jakby odpowiednik efektywnej długość rury górnej omawianej powyżej, z tym, że dla rowerów MTB. Na których dużo czasu spędza się właśnie stojąc na pedałach. Dla kolarzy szosowych i turystycznych nie ma on aż tak dużego znaczenia i powinni się oni skupić raczej na efektywnej długość rury górnej.

Stack z kolei to odległość między mostkiem a osią suportu mierzona dla odmiany w pionie. Zdecydowanie mniej istotny niż powyższy Reach z którym w połączeniu określa jak bardzo wyprostowana będzie twoja pozycja na stojąco.

DŁUGOŚĆ TYLNEGO TRÓJKĄTA (chainstay)

Wymiary tylnego trójkąta to ważny parametr, który mocno ewoluował w ostatnich latach. Chodzi tu o odległość od osi suportu do osi tylnego koła. Ogólne sprawa wydaje się być dość prosta; Im krótszy i mniejszy tylny trójkąt tym rower jest bardziej zrywny, zwinny i skoczny, między innymi dlatego, że większa część masy będzie wędrowała na tylne koło. Krótszy trójkąt to również krótszy łańcuch, co poprawia efektywność pedałowania, ponieważ rama jest sztywniejsza, a siła nacisku na pedały jest lepiej przenoszona na tylne koło. W związku z czym niestety na stromych podjazdach rower będzie próbował stawać dęba. W przypadku dłuższego trójkąta tylnego, rower jest bardziej stabilny i ma lepsze rozłożenie masy.

Co wybrać? Krótsze tylne widełki polecane są w rowerach MTB i XC, gdzie pełno ciasnych technicznych zjazdów, hopek itp. Dłuższe widełki sprawdzą się w rowerach turystycznych i gravelach gdzie montuje się między innymi bagażniki i sakwy. W tego typu jednośladach liczy się bardziej komfort i wszechstronność niżeli sportowa zwrotność. W rowerach szosowych widzimy ostatnio nawet trend wchodzenia tylnego koła w rurę podsiadłową, która jest jakoby podcięta aby zmieściło się tylne koło właśnie. Przesada? chyba tak, bo moda na krótkie tylne trójkąty to już raczej designerski bajer przez który rower traci resztki stabilności. Można się o tym przekonać na przykład przez uślizgi niedociążonego przedniego koła.

Osobiści preferuje troszkę więcej niestabilności więc wole z deczko krótsze trójkąty tylne, ale bez przesady.

KĄT GŁÓWKI RAMY

Chodzi tutaj o kąt nachylenia przedniego widelca względem ziemi. Mniejszy kąt, czyli widelec wysunięty bardziej do przodu, zwiększa stabilność przede wszystkim na zjazdach zapobiegając wyfrunięciu przez przednią kierownice oraz podczas jazdy na wprost. Mniejszy kąt nachylenia główki ramy ma jednak jeden podstawowy minus: zwrotność. Rower nie chętnie zmienia kierunek jazdy, wymaga większego pochylenia maszyny. Większy kąt, czyli widelec przedni bardziej cofnięty sprawi, że rower będzie bardziej zwrotny. Reakcja na ruch kierownicą będzie dynamiczna. Niestety ale nierówności tutaj będą bardziej odczuwalne.

Rowery zjazdowe mają kąt nachylenia główki ramy nawet w wysokości 63°. MTB i XC to kąty od 65° do 67°. Rowery szosowe to zazwyczaj wartości od 70° do 73°.

KĄT RURY PODSIODŁOWEJ (i efektywny kąt rury Podsiadłowej)

Tym razem mowa o kącie nachylenia rury podsiadłowej, i tym samym sztycy względem ziemi. Chodzi głównie o jazdę w pozycji siedzącej. Większy kąt sprawia, że jesteście bardziej przesunięci do przodu co poprawia dociążenie przedniego koła i w efekcie lepiej sprawdza się na stromych podjazdach. Pedałowanie jest bardziej sprawne i wydajne dla tych co jeżdżą na wysokiej kadencji. Mniejszy kąt sprawia, że kolarz jest bardziej wysunięty do tyłu. Poprawia to komfort na dłuższych dystansach oraz stabilność i większą kontrolę na zjazdach.

Efektywny kąt rury podsiadłowej stosowany jest w sytuacjach kiedy rura podsiodłowa nie jest prosta. Tyczy się to głównie rowerów MTB z tylną amortyzacją. Kąt wylicza się wyznaczając prostą pomiędzy mocowaniem siodła a osią suportu.

PRZEKROK

Jest to odległość mierzona pomiędzy ziemią a środkową częścią górnej rury. Od razu zaznaczam, że nie jest ona żadnym wyznacznikiem doboru ramy rowerowej, jak sądzą niektórzy. Parametr ten ma głównie na celu sprecyzowanie ile mamy miejsca na nasze „części intymne” stojąc z rowerem między nogami. Ma to znaczenie głównie w rowerach MTB gdzie podczas jazdy w terenie zdążają się różne nieprzewidziane akcje, których skutkiem może być potrzeba zeskoczenia lub spadnięcie z siodła w przód.

WYSOKOŚĆ SUPORTU

Mierzona od ziemi do osi suportu. Im suport znajduje się niżej tym rower prowadzi się pewniej i stabilniej na prostych i zakrętach, poprzez obniżenie środka ciężkości. Wady obniżonego suportu? Trzeba liczyć się z tym, że korby nie mogą być za długie aby nie haczyć o ziemie w rowerach z pełnym zawieszeniem gdzie wysokość suportu się po prostu zmienia. Albo podczas mocnego pochylenia w zakręcie. Co ciekawe wyższy suport ma bezpośredni wpływ na docisk kół z góry w stronę ziemi co poprawia ogólną przyczepność. Aby to sobie wyobrazić pomyślcie jak dociskane do ziemi są koła gdy suport jest powyżej osi kół a jak gdy jest poniżej. Druga bardzo ciekawa dotycząca wyżej umiejscowionego suportu to skrócenie drogi hamowania. Na temat doboru długości korby napiszę osobny artykuł.

BAZA KÓŁ

To odległość pomiędzy osiami kół, czyli piastami. Jest to parametr który ma znaczący wpływ na to jak będzie zachowywał się wasz rower, i wynika on z innych wymiarów geometrii ramy rowerowej takich jak na przykład długość tylnego trójkąta. Im większa jest odległość pomiędzy pasatami kół, tym rower jest stabilniejszy przy dużych prędkościach. Przykładowo przy sprincie, lub szybkich zjazdach. Krótszy rozstaw pomiędzy średnicami kół spowoduje, że rower będzie bardziej zwrotny i skory do manewrowania.

DŁUGOŚĆ GŁÓWKI RAMY

Krótsza główka ramy oznacza niższą, bardziej agresywną pozycję na rowerze. Dłuższa główka natomiast zwykle oznacza bardziej wyprostowaną i tym samym bardziej komfortową pozycje siedzącą. Na dzień dzisiejszy producenci robią tak krótkie główki ram, że prawdopodobnie będziecie musieli podwyższać mostek podkładkami tak jak ja. Tyczy się to w szczególności rowerów wyposażonych w przedni amortyzator.

To by było na tyle w kwestii geometrii ramy rowerowej. W artykule zdecydowanie brakuje wzmianek na temat kół, kierownic i korb. Ale pracujemy nad artykułami które poświęcone będą tym właśnie zagadnieniom. Ich publikacja jest jedynie kwestią czasu. Jeśli coś pominąłem, a ty masz własne spostrzeżenia na temat geometrii ramy rowerowej wspomnij o tym w komentarzu.

Czaisz się na zakup roweru? na pewno zainteresuje Cię poradnik na temat zakupu roweru elektrycznego który znajdziesz tutaj . A jeżeli w grę wchodzi zakup roweru używanego, to na pewno pomocny okaże się ten artykuł.

Jeżeli artykuł ten okazał się przydatny i pomógł Ci na przykład w zakupie nowego roweru, to wesprzyj naszą twórczość stawiając nam kawę. Na pewno da nam ona kopa do tworzenia nowych ciekawych i przede wszystkim pomocnych treści.